Combinatie - onderzoek gastroscopie en coloscopie

De huisarts of behandelend arts heeft voorgesteld om bij jou een gastroscopie (onderzoek slokdarm, maag, twaalfvingerige darm) en een coloscopie (darmonderzoek) te doen. In deze folder lees je meer over deze onderzoeken, de voorbereidingen en andere zaken die belangrijk kunnen zijn.

Wat is een gastroscopie?

Een gastroscopie is een inwendig onderzoek, waarbij de MDL - arts met een endoscoop (een bestuurbare, buigzame slang) de slokdarm, de maag en de twaalfvingerige darm bekijkt. De arts kan zien of er afwijkingen zijn. Ook kan de arts stukjes weefsel wegnemen voor onderzoek.

Wat is een coloscopie?

Een coloscopie is een inwendig onderzoek, waarbij de MDL - arts met een endoscoop (een bestuurbare, buigzame slang) de dikke darm en eventueel het laatste deel van de dunne darm bekijkt. De arts kan zien of er afwijkingen zijn. Ook kan de arts stukjes weefsel wegnemen voor onderzoek.

Belangrijk!

Het is belangrijk dat je vooraf aan de specialist vertelt dat je:

• Bloedverdunnende medicijnen gebruikt, zoals Acenocoumarol (Sintrom of Sintrommitis), Clopidrogrel (Plavix), Fenprocoumon (Marcoumar), Dipyridamol (Persantin), Rivaroxaban (Xarelto), Dabigatran (Praxada) of Apixaban (Eliquis). Deze dienen in overleg met de behandelend specialist eventueel te worden gestopt.
• IJzertabletten gebruikt. Het is noodzakelijk dat je hier vanaf 5 dagen voor het onderzoek mee stopt

Stoppen met medicijn:______________________________________

Op (datum):______________________________________________

Alle andere medicijnen mag je 2 uur vóór of 2 uur innemen, na het drinken van het laxeermiddel wat je gaat gebruiken. De medicijnen werken misschien iets minder dan normaal door de laxerende werking. Vooral voor vrouwen die de pil slikken is dit belangrijk om te weten.

Verder is het belangrijk te vertellen of je:

• Allergisch bent voor bepaalde medicijnen
• Een ernstige hart - en / of longaandoening hebt
• Zwanger bent
• Suikerziekte hebt

Actueel medicatieoverzicht (AMO); meenemen voor uw eigen veiligheid

Het is voor de arts belangrijk te weten welke medicijnen je gebruikt. Neem daarom een Actueel Medicatie Overzicht (AMO) mee naar het ziekenhuis. Je haalt dit AMO op bij je eigen apotheek. Een AMO mag niet ouder dan 3 maanden zijn.

De Voorbereiding

Hoe bereid je je voor?

Om het darmonderzoek goed te kunnen uitvoeren, is het belangrijk dat de dikke darm helemaal schoon is. Volg daarom onderstaande voorschriften precies op. Wanneer de darm niet goed schoon is, kan de arts het darmslijmvlies niet goed beoordelen. Dan moet de arts het onderzoek stoppen en moeten de darmen alsnog worden gespoeld totdat de darm goed schoon is.

Het gebruik van Moviprep

Je spoelt je darmen met het laxeermiddel Moviprep. Je krijgt hiervoor een recept mee voor de apotheek.

2 dagen vóór het onderzoek

Vanaf 2 dagen voor het onderzoek is het belangrijk dat je licht verteerbare voeding gebruikt. Licht verteerbare voeding is bijvoorbeeld:

• Ontbijt / lunch: (geroosterd) witbrood of beschuit met boter of margarine, een gekookt ei, rookvlees of jam (zonder pitjes), yoghurt en vla.
• Tussendoor: vla, yoghurt, heldere bouillon, thee, koffie en vruchtensap zonder vruchtvlees.
• Warme maaltijd: heldere bouillon, rijst, pasta, gekookte aardappelen, puree, lichte en gaar gekookte groenten zoals worteltjes, bloemkool en appelmoes. Verder mager vlees, kip of vis.
• Niet toegestaan zijn peulvruchten, kool, ui, rauwkost, vers fruit en pitjes of noten.

Dag / avond vóór het onderzoek

• Op de dag voor het onderzoek gebruik je vloeibare voeding, zoals vla, yoghurt, heldere / gezeefde bouillon of gladde soep (geen stukjes).
• Om 18.00 uur mag je voor het laatst deze vloeibare voeding gebruiken.
• Hierna begin je met de eerste liter Moviprep. Zie "bereiding en gebruik Moviprep" verderop in deze folder.
• Drink de vloeistof in ongeveer 1 à 2 uur op.
• Tijdens of daarna moet je 1 liter heldere vloeistof drinken (water, heldere bouillon, vruchtensap zonder vruchtvlees, frisdrank zonder prik, thee zonder melk).
• Koffie en melkproducten zijn niet helder en mag u dus niet drinken!
• Probeer rond 20.30 uur klaar te zijn met deze voorbereiding.
• Na 20.30 uur mag je naar behoefte nog helder vloeibaar drinken.
• Na de start van de voorbereiding met Moviprep mag je niets meer eten tot na het onderzoek!

Dag ván het onderzoek

• Neem geen ontbijt.
• Voor je vertrek naar het ziekenhuis moet je nog 1 liter Moviprep dinken. Dit is een belangrijk onderdeel van de voorbereiding: sla dit absoluut NIET over!
• Daarna drink je nog eens minimaal 1 liter heldere vloeistof.
• Zorg ervoor dat je de tweede liter Moviprep en het extra vocht 4 uur voordat je naar het ziekenhuis vertrekt, hebt ingenomen. Het tijdstip van je afspraak en de reistijd bepalen wanneer je moet beginnen met spoelen.
• Belangrijk: van nu af aan nuchter blijven tot na het onderzoek (je mag evtentueel de mond spoelen met een klein slokje water).                                                                      
• Bij het juist opvolgen van bovenstaande voorbereidingen ben je goed voorbereid voor zowel de gastroscopie als de coloscopie.

Bereiding en gebruik Moviprep

Let op ! Houd je bij de voorbereiding aan de voorschriften in deze folder, en niet aan de bijsluiter van de Moviprep. Ga als volgt te werk:

• Open de set.
• Doe een groot zakje A en een klein zakje B in een kan samen met 1 liter water. Roer de oplossing tot het poeder geheel is opgelost. Dit kan 5 minuten duren.
• Drink de vloeistof in ongeveer 1 à 2 uur op.
• Daarnaast moet je 1 liter heldere vloeistof drinken (water, heldere bouillon, vruchtensap zonder vruchtenvlees, frisdrank zonder prik of thee zonder melk). Koffie en melkproducten zijn niet helder en mag u dus niet drinken!

Tips om Moviprep in te nemen

• Drink Moviprep gekoeld (zet eventueel de liter water die je gebruikt voor het maken van de oplossing van te voren in de koelkast).
• Drink uit een echt glas.
• Voor de smaak kun je eventueel een scheutje aanmaaklimonade toevoegen.
• Drink Moviprep met een rietje, zodat de vloeistof wat verder in de mond komt.
• Probeer tijdens de voorbereiding zoveel mogelijk te bewegen, om de werking van de darmen te stimuleren.
• Gebruik eventueel kauwgom tussendoor.

Wat moet je doen bij problemen met het innemen van Moviprep?

Heb je problemen met het innemen van de Moviprep, bijvoorbeeld voortdurende misselijkheid of braken, neem dan contact op met de polikliniek MDL. Deze is bereikbaar tijdens kantoortijden via telefoonnummer: 0413 - 40 19 32 (tijdens avond, nacht, weekend of feestdagen: receptie Bernhoven 0413 - 40 40 40).

Het onderzoek

Waar moet je zijn?

Op de dag van het onderzoek meld je je 30 minuten voor het de afgesproken tijd op het Ambulant Centrum van Bernhoven in Uden, route 140. Hier krijg je een infuusnaaldje in de arm. Dit infuusnaaldje brengen we uit voorzorg in zodat we extra vocht of medicijnen kunnen geven als dit tijdens het onderzoek nodig mocht zijn. Ook krijg je het roesje via dit naaldje, als dit met jou is afgesproken. Een roesje is geen narcose. Het is een middel om je te laten ontspannen. Hierdoor heb je minder last van het onderzoek. 

Het is toegestaan één persoon mee te nemen ter ondersteuning. Tijdens het onderzoek kan deze persoon wachten in de wachtkamer. Na het onderzoek mag deze persoon binnen geroepen worden om samen te luisteren naar de voorlopige uitslag.

Niet vergeten

• Gebruik op de dag dat het onderzoek plaatsvindt geen bodylotion (of andere crèmes) voor buik en / of benen. En ook geen vaseline (of andere vettige zalf) aan de anus smeren
• Neem extra ondergoed mee
• Laat sieraden thuis
• Ben je diabetespatiënt, neem dan je medicijnen hiervoor mee en eventueel een bloedsuikermeter / glucosemeter

Gastroscopie

De arts en de verpleegkundige leggen tijdens het onderzoek precies uit wat er gaat gebeuren. Eventuele losse gebitsdelen moeten uit. Je gaat met opgetrokken knieën op de linkerzijde liggen. Om te voorkomen dat de scoop beschadigd raakt, krijg je tijdens het onderzoek een bijtring in de mond. De MDL-arts brengt de gastroscoop voorzichtig via de mond, keel en slokdarm in de maag. Je moet een keer goed slikken. Tijdens het onderzoek adem je rustig door via de neus en/of de mond, de luchtwegen worden niet geblokkeerd. Er wordt wat lucht in de maag geblazen, waardoor je een opgeblazen gevoel kunt krijgen. Als de arts het nodig vindt, kunnen er tijdens het onderzoek stukjes weefsel worden weggenomen voor verder onderzoek. Dit doet geen pijn.

Coloscopie

De arts en de verpleegkundige leggen tijdens het onderzoek precies uit wat er gaat gebeuren. We vragen je om je onderbroek uit te trekken, daarna dekken we je toe met een handdoek. Dan ga je op je linkerzijde op de onderzoektafel liggen met opgetrokken knieën. De MDL - arts stelt nog enkele vragen. Daarna krijg je eventueel het roesje via de infuusnaald. Via de anus brengt de arts de endoscoop voorzichtig in de darm. Daarna voert de MDL - arts de endoscoop geleidelijk steeds verder op in de dikke darm. Om een beter zicht te krijgen op de darmwand, blazen we via de endoscoop lucht in de darm. Dit kan een opgeblazen gevoel geven. Geef aan wanneer er teveel spanning in de buik zit. Het is geen bezwaar windjes te laten. Zo nodig kan de arts tijdens het onderzoek een stukje weefsel wegnemen voor verder onderzoek.

Het verwijderen van poliepen

Poliepen zijn kleine 'vleesboompjes' aan de binnenzijde van de darm. Als de arts tijdens het onderzoek poliepen in de darm ziet, probeert de arts deze direct te verwijderen. Poliepen kunnen eventueel uitgroeien tot darmkanker, daarom worden ze verwijderd. Om de steel van de poliep wordt een dun stalen lusje gelegd, dat wordt aangetrokken. De arts knipt de poliep van het darmoppervlak af, eventueel met behulp van stroom. Deze ingreep is pijnloos.

Hoe lang duren de onderzoeken?

De onderzoeken duren samen gemiddeld 45 minuten. In totaal ben je ongeveer 3 uur in het ziekenhuis vanaf het moment van aanmelden, inclusief de voorbereiding op de dagbehandeling, de onderzoeken en de nazorg.

Doet het onderzoek pijn?

Gastroscopie

Een gastroscopie doet geen pijn, wel kan het kort een wat benauwd gevoel geven.

Coloscopie

Het inbrengen van de endoscoop via de anus kan een vervelend gevoel geven. Probeer je zo goed mogelijk te ontspannen. De dikke darm is geen rechte buis maar ligt bochtig in je buik. De arts moet de endoscoop voorbij deze bochten sturen. Dit kan voor sommige mensen, met name voor degenen die in de onderbuik zijn geopereerd, pijnlijk zijn. Geef tijdens het onderzoek aan, wanneer het voor jou te pijnlijk wordt.

Risico's van de onderzoeken

Een gastroscopie en coloscopie zijn veilige onderzoeken.

Na een gastroscopie kun je soms wat last hebben van een geïrriteerde keel. Verder komen bij dit onderzoek vrijwel geen problemen voor. Heel soms ontstaat een bloeding of klein gaatje in de maagwand.

Bij een coloscopie kunnen soms (2 op 1000 gevallen) problemen optreden. Bij het verwijderen van een poliep kan een bloeding optreden. Deze kan direct tijdens het onderzoek ontstaan en meestal gelijk worden verholpen, maar het kan ook 1 tot 14 dagen erna ontstaan.

Daarnaast kan een klein gaatje in de darmwand ontstaan (perforatie). Mocht het probleem niet verholpen kunnen worden tijdens het onderzoek, dan kan een acute operatie nodig zijn. Dit komt echter zelden voor.

Als de arts de kans op een probleem bij het verwijderen van een poliep zeer groot acht, dan kan hij besluiten dit niet direct via de endoscoop te doen. Dan kan de arts besluiten om de poliep op een andere dag weg te nemen of op een andere manier. Dit bespreekt de arts met je na het onderzoek.

Na het onderzoek

Na het onderzoek brengen we je terug naar het ambulant centrum.

Als je een 'roesje' hebt gehad blijf je nog ongeveer 1 uur onder controle.
Als je goed wakker bent krijg je iets te eten / drinken. Het infuusnaaldje wordt verwijderd en dan mag je naar huis.

Als je geen begeleider hebt meegenomen, zorg dan dat iemand je komt ophalen en thuisbrengen.
Je mag de komende 24 uur niet zelfstandig actief deelnemen aan het verkeer. Ook adviseren we om gedurende deze 24 uur geen belangrijke beslissingen te nemen.

Als je geen 'roesje' hebt gehad en er zijn geen bijzonderheden, krijg je bij terugkomst op het ambulant centrum iets te eten / drinken. Het infuusnaaldje wordt verwijderd en daarna mag je naar huis.

Mogelijk heb je deze dag nog wat pijn in de buik. Meestal komt dat door krampen door de ingeblazen lucht. Hoe sneller je de lucht kwijt raakt, des te sneller de buikpijn afneemt. Waarschijnlijk moet je veel winden laten. Dat is normaal na dit onderzoek.                        

De uitslag

• Meestal kan de arts, die de onderzoeken heeft gedaan, een voorlopige uitslag geven. Als er stukjes weefsel of poliepen zijn weggenomen duurt het ongeveer 10 dagen voordat de uitslag bekend is.
• De behandelend arts ontvangt de uitslag van de onderzoeken en tijdens een vervolgafspraak bespreekt de arts de uitslag met jou.
• Het is mogelijk dat verder onderzoek of behandeling wordt geadviseerd.

Wat je verder nog moet weten

Wanneer je binnen 2 weken na het verwijderen van een poliep:

• ernstige buikpijn krijgt (veel erger dan je gewend bent)
• last krijgt van flink bloedverlies

neem dan contact op met:

• polikliniek MDL spoednummer: 0413 – 40 19 31 (tijdens kantooruren)
• afdeling spoedeisende hulp:     0413 – 40 10 00

Heb je nog vragen?

Heb je na het lezen van deze folder nog vragen? Bel ons van maandag t/m vrijdag tussen 8.30 - 12.30 uur en 13.00 - 17.00 uur.

Kunt je niet komen op de afgesproken datum? Bel ons dan zo snel mogelijk. Wij maken dan een nieuwe afspraak.

• Telefoonnummer polikliniek MDL: 0413 – 40 19 32