Combinatie-onderzoek gastroscopie (onderzoek slokdarm, maag, twaalfvingerige darm) en coloscopie (darmonderzoek)

Binnenkort kom je naar het ziekenhuis om een gastroscopie en een coloscopie te laten doen. In deze folder vertellen we meer over deze onderzoeken, de voorbereidingen en andere zaken die belangrijk zijn.

Wat is een gastroscopie?

Bij een gastroscopie kijkt de MDL-arts met een gastroscoop (een bestuurbare, buigzame slang) in de slokdarm, de maag en de twaalfvingerige darm. De arts kan zien of er afwijkingen zijn, en zo nodig kleine stukjes weefsel (biopten) wegnemen voor onderzoek. 

Wat is een coloscopie?

Bij een coloscopie kijkt de MDL-arts met een coloscoop (een bestuurbare, buigzame slang) in de dikke darm en eventueel het laatste deel van de dunne darm. De arts kan ook hier zien of er afwijkingen zijn en eventueel stukjes weefsel (biopten) wegnemen voor onderzoek.

Belangrijk!

Het is belangrijk dat je aan de specialist vertelt of je:

• Bloedverdunnende medicijnen gebruikt, zoals Acenocoumarol (Sintrom of Sintrommitis), Clopidrogrel (Plavix), Fenprocoumon (Marcoumar), Dipyridamol (Persantin), Rivaroxaban (Xarelto), Dabigatran (Pradaxa) of Apixaban (Eliquis). De behandelend arts bekijkt of het gebruik even moet stoppen en wanneer je weer kunt starten met het gebruik ervan.
• IJzertabletten gebruikt, je moet hier 5 dagen voor het onderzoek mee stoppen.

Neem alle andere medicijnen die je gebruikt 2 uur vóór of 2 uur ná het drinken van het laxeermiddel in. De medicijnen werken misschien minder goed door de laxerende werking. Vooral voor vrouwen die de pil slikken is dit belangrijk om te weten.

Verder is het belangrijk te vermelden of je:

• Allergisch bent voor bepaalde medicijnen
• Een ernstige hart- en/of longaandoening hebt
• Zwanger bent
• Suikerziekte hebt

Actueel medicatieoverzicht (AMO)

De specialist kan medicijnen voorschrijven. Daarom is een Actueel Medicatie Overzicht (AMO) belangrijk. Dan ziet de specialist of medicijnen met elkaar samen gebruikt kunnen worden. Dit AMO haal je op bij je apotheek en mag niet ouder zijn dan 3 maanden.

Hoe bereid je je voor?

Om de onderzoeken goed te kunnen uitvoeren, is het belangrijk dat je 4 uur vóór de onderzoeken nuchter bent en de dikke darm helemaal schoon is. Volg daarom onderstaande voorschriften strikt op.

Bij het maken van de afspraak krijg je een recept mee voor het laxeermiddel Moviprep. Dit kun je ophalen bij de apotheek.

Twee dagen vóór het onderzoek

Vanaf twee dagen voor het onderzoek is het belangrijk om licht verteerbare voeding te gebruiken. Licht verteerbare voeding is bijvoorbeeld:

• Ontbijt/lunch: (geroosterd) witbrood of beschuit met boter of margarine, een gekookt ei, rookvlees of jam (zonder pitjes), yoghurt en vla.
• Tussendoor: vla, yoghurt, heldere bouillon, thee, koffie en vruchtensap zonder vruchtvlees.
• Warme maaltijd: heldere bouillon, rijst, pasta, gekookte aardappelen, puree, lichte en gaar gekookte groenten zoals worteltjes, bloemkool en appelmoes. Verder mager vlees, kip of vis.

Niet toegestaan zijn peulvruchten, kool, ui, rauwkost, vers fruit en pitjes of noten.

Dag/avond vóór het onderzoek

• Op de dag vóór het onderzoek eet je vloeibare voeding, zoals vla, yoghurt, heldere/gezeefde bouillon of gladde soep (geen stukjes).
• Om 18.00 uur mag je voor het laatst deze vloeibare voeding gebruiken.
• Hierna begin je met de eerste liter Moviprep (zie: Bereiding en gebruik Moviprep)
• Drink de vloeistof in ongeveer één à twee uur op.
• Tussendoor of daarna moet je één liter heldere vloeistof drinken (water, heldere bouillon, vruchtensap zonder vruchtvlees, frisdrank zonder prik, thee zonder melk).
• Koffie en melkproducten zijn niet helder dus deze NIET drinken!
• Probeer rond 20.30 uur klaar te zijn met deze voorbereiding.
• Na 20.30 uur mag je naar behoefte nog helder vloeibaar drinken.

Na de start van de voorbereiding met Moviprep: niets meer eten tot na het onderzoek!

Dag ván het onderzoek

• Neem geen ontbijt
• Wel moet je voordat je naar het ziekenhuis gaat nog 1 liter Moviprep drinken. Dit is een belangrijk onderdeel van de voorbereiding dus sla dit absoluut niet over!
• Drink daarna nog eens minimaal 1 liter heldere vloeistof.
• Zorg dat je de tweede liter Moviprep 4 uur voordat je naar het ziekenhuis gaat ingenomen hebt.
• Het tijdstip van de afspraak en de reistijd bepalen hoe vroeg je moet beginnen met de voorbereiding.
• Belangrijk: van nu af aan nuchter blijven tot na het onderzoek (eventueel de mond spoelen met een klein slokje water mag wel).                                                                                               
• Bij het juist opvolgen van bovenstaande voorbereidingen ben je goed voorbereid voor zowel de gastroscopie als de coloscopie.

Bereiding en gebruik Moviprep

Let op ! Volg bij de voorbereiding de voorschriften in deze folder, en niet de bijsluiter van de Moviprep.

Doe het volgende:

• Open de set.
• Doe een groot zakje A en een klein zakje B in een kan, samen met één liter water. Roer de oplossing tot het poeder helemaal is opgelost. Dit kan 5 minuten duren.
• Drink de vloeistof in ongeveer 1 à 2 uur op.
• Drink tussendoor of daarna 1 liter heldere vloeistof (water, heldere bouillon, vruchtensap zonder vruchtenvlees, frisdrank zonder prik of thee zonder melk).

Tips om Moviprep in te nemen

• Drink Moviprep gekoeld (zet eventueel de liter water vóór het maken van de oplossing van te voren in de koelkast).
• Drink uit een echt glas.
• Voeg voor de smaak een scheutje aanmaaklimonade toe.
• Drink Moviprep met een rietje, zodat de vloeistof wat verder in de mond komt.
• Probeer tijdens de voorbereiding zoveel mogelijk te bewegen, om de werking van de darmen te stimuleren.
• Gebruik eventueel kauwgom tussendoor.

Wat te doen bij problemen met het innemen van Moviprep?

Ervaar  je problemen met het innemen van de Moviprep, bijvoorbeeld voortdurende misselijkheid of braken, neem dan contact op met de polikliniek MDL, bereikbaar tijdens kantoortijden via telefoonnummer: 0413 - 40 19 32. Tijdens avond, nacht, weekend of feestdagen bel je receptie van Bernhoven: 0413 – 40 40 40.

Waar moet je zijn?

Op de dag van het onderzoek meld je je een half uur vóór de onderzoeken op het Ambulant Centrum van locatie Uden, route 140. Hier krijg je een infuusnaaldje in de arm. Dit infuusnaaldje brengen we preventief in zodat we medicijnen of extra vocht kunnen geven als dit tijdens het onderzoek nodig mocht zijn. Ook het roesje wordt via dit naaldje toegediend als dit met jou is afgesproken.

Het is toegestaan dat je partner of een naaste mee komt naar het ziekenhuis. Deze persoon kan, voor en na de onderzoeken, bij je blijven op het dagcentrum en tijdens de onderzoeken wachten in de wachtkamer bij de scopiekamers.

Niet vergeten

• Gebruik op de dag van het onderzoek geen bodylotion (of andere crèmes) voor buik en benen. Ook geen vaseline (of andere vettige zalf) aan de anus smeren
• Neem extra ondergoed mee
• Laat sieraden thuis
• Neem de patiëntenpas mee
• Ben je diabetespatiënt, neem dan de medicijnen hiervoor mee en eventueel een bloedsuikermeter

Hoe verlopen de onderzoeken?

De arts en de verpleegkundige vertellen precies wat er gaat gebeuren .

Wanneer dat is afgesproken, krijg je vlak voor het onderzoek een roesje via het infuusnaaldje. Het roesje is géén narcose maar een middel om je te laten ontspannen. 

Gastroscopie

Eventuele losse gebitsdelen moeten uit. Je gaat met opgetrokken knieën op de linkerzijde liggen. Om te voorkomen dat de scoop beschadigd raakt, krijg je tijdens het onderzoek een bijtring in de mond. De MDL-arts brengt de gastroscoop voorzichtig via de mond, keel en slokdarm in de maag. Je moet een keer goed slikken. Het onderzoek doet geen pijn, wel kan het kort een wat benauwd gevoel geven. Tijdens het onderzoek adem je rustig door via de neus en/of de mond, de luchtwegen worden niet geblokkeerd. Er wordt wat lucht in de maag geblazen, waardoor je een opgeblazen gevoel kunt krijgen. Als de arts het nodig vindt, kunnen er tijdens het onderzoek stukjes weefsel worden weggenomen voor verder onderzoek. Dit doet geen pijn.

Coloscopie

Vóór het onderzoek vragen we je de onderbroek uit te trekken. Dan leggen we een handdoek over je heen. Bij het begin van het onderzoek lig je met opgetrokken knieën op de linkerzijde. Via de anus brengt de arts de endoscoop voorzichtig in de darm. Het inbrengen van de scoop kan een vervelend gevoel geven. Probeer zo goed mogelijk te ontspannen. Daarna wordt de scoop geleidelijk steeds verder opgevoerd in de dikke darm. De dikke darm is geen rechte buis maar ligt bochtig in de buik. De arts moet de scoop voorbij deze bochten sturen. Dit kan pijnlijk zijn als je in de onderbuik bent geopereerd. Geef aan wanneer het onderzoek te pijnlijk is. Tijdens het onderzoek kan het zijn dat we je vragen van houding te wisselen. Om de darmwand goed te kunnen zien, blazen we via de endoscoop lucht in de darm. Dit kan een opgeblazen gevoel geven. Het is normaal om windjes te laten. Als de arts het nodig vindt, kunnen er tijdens het onderzoek stukjes weefsel worden weggenomen voor verder onderzoek. Hier voel je niets van.

Het verwijderen van poliepen

Poliepen zijn kleine 'vleesboompjes' aan de binnenkant van de darm. Als er tijdens het onderzoek poliepen in de darm worden gezien, dan verwijdert de arts deze meestal direct. Sommige poliepen kunnen uitgroeien tot darmkanker, daarom worden ze uit voorzorg verwijderd.

Rondom de poliep wordt een dun stalen lusje gelegd, dat wordt aangetrokken. Hierdoor wordt de poliep van de wand ‘gesneden’, soms met behulp van stroom die door het lusje loopt. Deze ingreep is pijnloos.

Hoe lang duren de onderzoeken?

De onderzoeken duren samen gemiddeld 45 minuten. In totaal ben je ongeveer 3 uur in het ziekenhuis vanaf het moment van aanmelden, inclusief de voorbereiding op de dagbehandeling, de onderzoeken en de nazorg.

Risico's van de onderzoeken

• Een gastroscopie en coloscopie zijn veilige onderzoeken.
• Na een gastroscopie kun je soms wat last hebben van een geïrriteerde keel. Verder komen bij dit onderzoek vrijwel geen problemen voor. Heel soms ontstaat een bloeding of klein gaatje in de maagwand.
• Bij een coloscopie kunnen soms (2 op 1000 gevallen) problemen optreden. Bij het verwijderen van een poliep kan een bloeding optreden. Deze kan direct tijdens het onderzoek ontstaan en wordt dan meestal direct verholpen, maar kan ook 1 tot 14 dagen erna ontstaan.
• Daarnaast kan ook tijdens een coloscopie een klein gaatje in de darmwand ontstaan. Mocht dit probleem niet verholpen kunnen worden tijdens het onderzoek, dan kan een acute operatie nodig zijn. Dit komt echter zelden voor.

Als de arts de kans op een complicatie bij het verwijderen van een poliep groot acht, dan kan worden besloten dit niet direct te doen. Dan halen we op een later tijdstip of op een andere manier de poliep weg. Dit bespreekt de arts met jou na het onderzoek.

Na het onderzoek

Na de onderzoeken brengen we je terug naar het ambulant centrum. Als je een roesje hebt gehad blijf je nog ongeveer 1 uur onder controle. Als je goed wakker bent en je je goed voelt krijgt je iets te eten. Het infuusnaaldje wordt verwijderd en dan mag je naar huis.

Ben je alleen naar dit onderzoek gekomen, zorg dan dat iemand je komt ophalen. Je mag de komende 24 uur beslist niet actief deelnemen aan het verkeer. Ook adviseren we om gedurende deze 24 uur geen belangrijke beslissingen te nemen.

Als je geen 'roesje' hebt gehad en er zijn geen bijzonderheden, krijg je bij terugkomst op het ambulant centrum iets te eten. We verwijderen het infuusnaaldje en dan kun je naar huis.

Mogelijk heb je deze dag nog wat pijn in de buik. Meestal komt dat van krampen door de ingeblazen lucht tijdens het darmonderzoek. Waarschijnlijk moet je veel winden laten. Dit is normaal na een darmonderzoek. Hoe sneller je de lucht kwijt raakt, des te sneller de buikpijn afneemt.

De uitslag

• Meestal kan de arts, die de onderzoeken heeft gedaan, een voorlopige uitslag geven. Als er stukjes weefsel of poliepen zijn weggenomen duurt het ongeveer tien dagen voordat de uitslag bekend is.
• De behandelend arts ontvangt de uitslag van de onderzoeken en tijdens een vervolgafspraak bespreekt de arts de uitslag met jou.
• Het is mogelijk dat verder onderzoek of behandeling wordt geadviseerd.

Wat je verder nog moet weten

Wanneer je binnen twee weken na het verwijderen van een poliep:

• ernstige buikpijn krijgt (veel erger dan je gewend bent);
• last krijgt van flink bloedverlies

neem dan contact op met:

• polikliniek MDL, spoednummer 0413 - 40 19 31 (tijdens kantooruren)
• afdeling spoedeisende hulp: 0413 – 40 10 00

Moet je onverhoopt naar de spoedeisende hulp van Bernhoven? Volg dan bij het ziekenhuis de borden 'Spoedpost Bernhoven'.

Heb je nog vragen?

Heb je na het lezen van deze folder nog vragen? Bel ons van maandag t/m vrijdag tussen 8.30 - 12.30 uur en 13.00 - 17.00 uur.

Kunt je niet komen op de afgesproken datum? Bel ons dan zo snel mogelijk. Wij maken dan een nieuwe afspraak.

• Telefoonnummer polikliniek MDL: 0413 - 40 19 32