Prenatale screening tijdens je zwangerschap
Tijdens je zwangerschap kun je laten onderzoeken of je baby een verhoogd risico heeft op een aangeboren afwijking. Dit heet prenatale screening. In deze folder lees je welke onderzoeken er zijn en hoe je hierin een keuze maakt.
Wat is prenatale screening
Bij prenatale screening kijken we of je baby misschien een aangeboren afwijking heeft. De meeste kinderen worden gezond geboren. Toch wordt 3 tot 5 van de 100 baby's geboren met een afwijking. Met prenatale screening krijg je geen zekerheid, maar je ziet wel of er een verhoogd risico is. Als dat zo is, kun je kiezen voor vervolgonderzoek.
Je kiest zelf of je deze onderzoeken wilt laten doen. Het is jouw beslissing.
Welke onderzoeken zijn er
Je kunt kiezen uit 3 onderzoeken:
- De NIPT
- De 13-weken echo
- De 20-weken echo
Je krijgt hierover uitleg in een gesprek. Dit heet het counselingsgesprek. Zo kun je kiezen wat bij jou past.
Het counselingsgesprek
Wil je meer weten over prenatale screening? Dan plannen we een afspraak in. Deze afspraak duurt 30 minuten.
We bespreken:
- Welke onderzoeken er zijn
- Wat de voor- en nadelen zijn
- Wat het emotioneel voor je kan betekenen
- Jouw vragen
Het doel is dat jij een keuze kunt maken die past bij jouw wensen en situatie.
Bereid je voor op het gesprek via:
De video’s zijn beschikbaar met ondertiteling in het Oekraïens en Russisch.
De NIPT (bloedonderzoek)
De NIPT is een bloedonderzoek bij de zwangere. Uit dit bloed wordt het DNA van je baby onderzocht. De test kijkt of je baby misschien het Down-, Edwards- of Patausyndroom heeft.
Als er bij de NIPT andere afwijkingen in de chromosomen (nevenbevindingen) worden gevonden, krijg je die uitslag ook te horen. Je kunt niet kiezen of je deze informatie wel of niet wilt horen.
- De NIPT kan vanaf 10 weken zwangerschap.
- Je betaalt zelf niets. De overheid betaalt de kosten.
- Is de uitslag afwijkend? Dan kun je kiezen voor vervolgonderzoek om meer zekerheid te krijgen.
Meer informatie: https://www.pns.nl/nipt/
De 13- weken en 20-weken echo
De 13-weken en 20-weken echo is een medisch onderzoek. Bij dit onderzoek bekijkt de echoscopist;
- of je baby lichamelijke afwijkingen heeft
- het vruchtwater en de moederkoek
- de groei van je baby
Alleen speciaal opgeleide echoscopisten mogen de 13-weken echo en de 20-weken echo verrichten. Deze echo’s worden in het Verloskundig Centrum Bernhoven gedaan. Je betaalt zelf niets voor deze echo’s. De kosten worden betaald door de overheid.
Meestal vindt de echo via de buik plaats. De echoscopiste beweegt de echokop over jouw buik en bekijkt zo je baby. Je kan meekijken op een groot beeldscherm. Soms krijgt de echoscopiste via de buik niet alles goed in beeld. De echoscopiste kan een vaginale echo voorstellen. Die krijg je dan meteen. Als je geen vaginale echo wil, mag je deze weigeren.
De echo doet geen pijn en is niet gevaarlijk voor jou of je baby. Tijdens het onderzoek mag je mag 1 volwassene meenemen. Kinderen mogen niet mee.
13-weken echo
De 13-weken echo vindt plaats tussen 12 weken en 3 dagen en 14 weken en 3 dagen van de zwangerschap. Bij voorkeur vóór de 14 weken. Deze echo duurt ongeveer 30 minuten.
De 13-weken echo mag alleen worden gedaan als je meedoet aan een wetenschappelijk onderzoek: de IMITAS-studie. Je geeft daarvoor eerst toestemming. De studie loopt tot eind 2024. Wil je hierover meer weten. Kijk op https://13wekenecho.org/ik-ben-deelnemer/over-de-imitas-studie/
Meer informatie: 13wekenecho.org
De 20-weken echo
De 20-weken echo vindt plaats tussen 18 en 21 weken zwangerschap. Bij voorkeur tussen 19 weken en 0 dagen en 19 weken en 6 dagen. Deze echo duurt ongeveer 50 minuten.
Wil je weten of het een jongen of een meisje is? Bij de 20-weken echo is dat meestal te zien. Je mag zelf kiezen of je dit wilt weten.
Het verschil tussen de 13-weken en 20-weken echo
De 13-weken echo is vroeg in de zwangerschap. Je baby is kleiner en minder ver ontwikkeld. Sommige (ernstige) afwijkingen zijn al te zien bij 13 weken. Er is dan meer tijd voor vervolgonderzoek en te bepalen wat je met de uitslag wil. Bij de 13-wekenecho wordt niet gekeken of het een meisje of een jongentje is. Dat is op basis van de Nederlandse regelgeving verboden.
De 20-weken echo is later in de zwangerschap. Je baby is groter en er zijn al meer details te zien. Als er vervolgonderzoek nodig is, heb je minder tijd om te bepalen wat je met de uitslag wil. De echoscopist kan meestal zien of het een meisje of een jongetje is. Je kan zelf aangeven of je dit wel of niet wil weten.
Meer informatie
Lees voor meer informatie de folder over de NIPT, 13 wekenecho en de 20 wekenecho
Deze folder is beschikbaar in verschillende talen:
- https://www.pns.nl/en/multiple-languages/english
- https://www.pns.nl/en/multiple-languages/arabic
- https://www.pns.nl/en/multiple-languages/polish
- https://www.pns.nl/en/multiple-languages/russian
- https://www.pns.nl/en/multiple-languages/turkish
- https://www.pns.nl/en/multiple-languages/ukrainian
Voor juridische informatie klik hier