Terminaal hartfalen
De cardioloog en jij hebben gesproken over je hartfalen waarvoor geen behandeling meer mogelijk is. Dit noemen we terminaal hartfalen. Je hebt in overleg met de cardioloog besloten om in principe af te zien van verdere ziekenhuisopnames. De cardioloog geeft dit door aan je huisarts en draagt de zorg over. In de thuissituatie neemt de huisarts, in samenwerking met de thuiszorg, de begeleiding over. Zij besteden aandacht aan lichamelijke klachten zoals pijn of benauwdheid. Ook is er aandacht voor jouw zorgen, verdriet en voor vragen die bij je opkomen door het naderende afscheid.
Ook hebben jij en de specialist gesproken over niet reanimeren en, als zich de situatie voordoet, het uitschakelen van de ICD.
Niet reanimeren
Samen hebben jullie besloten om in geval van hartstilstand niet meer te reanimeren. Het is belangrijk dat je familie en zorgverleners dit weten. De cardioloog bespreekt dit met de huisarts. De huisarts geeft dit door aan de huisartsenpost en andere zorgverleners. In geval van nood kun je het beste de huisarts of huisartsenpost bellen. Mocht je familie in geval van nood toch 112 bellen dan is het verstandig als je familie/naasten direct aangeven dat je niet gereanimeerd wilt worden.
ICD uitzetten
Tegenwoordig krijgen steeds meer mensen met hartfalen een ICD ( implanteerbare cardioverter defibrillator) die eventuele ritmestoornissen probeert op te heffen door middel van shocks. Om onnodige en onaangename shocks of alarmgeluiden te voorkomen tijdens en na het overlijden, kan de ICD uitgezet worden. De pacemakertechnicus kan dit voor ontslag uit het ziekenhuis doen.
Besluit je dat je op een later tijdstip de ICD uit wil laten laten zetten, overleg dan met je huisarts wie je hiervoor kunt bellen. De pacemaker of pacemakerfunctie van de ICD zetten we niet uit omdat dit een toename van klachten zou kunnen geven wat niet wenselijk is. Na overlijden verwijdert de begrafenisondernemer de ICD of pacemaker. Dit om explosiegevaar bij crematie en milieuschade te voorkomen.
Wat kun je zelf doen als de klachten erger worden?
Bij de diagnose hartfalen heb je leefstijladviezen gekregen. Om de kwaliteit van leven zoveel mogelijk te behouden, is het belangrijk dat je je zo goed mogelijk aan deze leefstijladviezen houdt. Tegelijkertijd moet je rekening houden met je beperkingen. Probeer een goede balans te vinden tussen rust en activiteit.
Zout beperkt dieet:
Bij hartfalen ontstaan klachten door het vasthouden van vocht. Om deze klachten te voorkomen, heb je een zout beperkt dieet gekregen. Je kunt overwegen om het zout beperkte dieet om te zetten in wensdieet.
- Is je eetlust normaal dan kun je teveel zout binnen krijgen en meer vocht vast gaan houden. Daardoor kunnen klachten erger worden en de kwaliteit van leven minder worden. In dat geval is het verstandig om het zout beperkte dieet te blijven volgen.
- Heb je weinig eetlust, dan kun je zonder problemen overgaan op een wensdieet en meerdere kleinere maaltijden per dag gebruiken. Je kunt dan ook volle producten gebruiken in plaats van halfvolle om extra calorieën binnen te krijgen.
- Hebt je last van misselijkheid door leverstuwing, neem dan meerdere kleinere porties per dag.
Vochtbeperking:
Jij hebt een vochtbeperking gekregen. Vaak is dit 1,5 tot 2 liter. Mensen met hartfalen hebben vaak veel dorst. De dorst is niet te bestrijden en extra vochttoediening maakt dat je misschien meer klachten krijgt door het vasthouden van vocht in het lichaam. Mogelijk helpen de volgende tips:
- Bevochtig of spoel meerdere malen per uur de mond. Dit kan de klachten enigszins verlichten.
- Zuigen op ijsklontjes met citroen; kauwgom gebruiken; koud drinken of water met citroen zijn andere tips om wat minder dorst te hebben.
- Belangrijk is het om niet te zoet of te gekruid te eten omdat je hier weer meer dorst krijgt.
- Als je klachten over een droge mond komen vanwege medicijnen (met name door het gebruik van sterke pijnbestrijders, zoals bijvoorbeeld morfine), kun je met je huisarts bespreken of er andere medicijnen voor jou zijn.
- Een goede mondverzorging kan klachten ook verminderen.
Stijging van lichaamsgewicht door vasthouden van vocht
Omdat je hart slecht werkt, kun je vocht vasthouden en nemen klachten toe. Je kunt vocht vasthouden in longen, benen en buik.
- Het eerste waar je aan merkt dat je vocht vasthoudt, is het stijgen van je lichaamsgewicht. Je gewicht kan per dag 1 kilo of meer gaan stijgen. Het is belangrijk om elke dag op dezelfde tijd te wegen.
- Stijgt je gewicht in een of twee dagen 2 tot 3 kilo en krijg je meer klachten zoals benauwdheid, dikke pijnlijke buik of dikke benen, neem dan 2 dagen een extra plastablet furosemide = lasix of bumetanide = burinex.
- Stijgt het gewicht in een week 2 tot 3 kilo en krijg je meer klachten, dan neem je ook 2 dagen een extra furosemide = lasix of bumetanide = burinex.
- Als hierdoor je gewicht niet afneemt, neem dan contact op met de huisarts.
Meer informatie
Voor vragen kun je terecht bij je huisarts of medewerker van de thuiszorg. Daarnaast vind je aanvullende informatie op: