Arterieel vaatlijden

Deze folder geeft je een globaal overzicht van de klachten en de behandeling van het perifeer arterieel vaatlijden. Het is goed je te realiseren dat bij het vaststellen van een aandoening de situatie voor iedereen weer anders kan zijn.

Wat is er aan de hand?

In de wand van je slagader is vet en kalk afgezet. Dat heet slagaderverkalking (in medische termen: arteriosclerose).

Slagaderverkalking ontstaat meestal door:

• roken
• hoge bloeddruk
• suikerziekte
• overgewicht
• te veel vet (cholesterol) in het bloed.

Door slagaderverkalking kan een slagader vernauwd of afgesloten raken. Soms wordt de wand juist te slap en te wijd dat heet een aneurysma. Hieronder lees je over beide situaties.

1. Vernauwing of afsluiting van een slagader

Een vernauwde of afgesloten slagader laat minder bloed door. Daardoor krijgen de weefsels achter die plek minder zuurstof.

Afhankelijk van de plaats in je lichaam kun je verschillende klachten hebben:

• Bij een slagader in je been: pijn in je kuit na een stukje lopen. Na even rust verdwijnt de pijn weer (etalagebenen). Soms is er zo weinig doorstroming dat je zelfs in rust pijn hebt.
• Bij een slagader in je hals: tijdelijke spraakstoornissen, verlammingen of blindheid aan één oog. Deze klachten kunnen tijdelijk zijn, maar soms ook blijvend.

Welke behandelingen zijn mogelijk?

De arts bespreekt met je welke behandeling het beste bij jouw situatie past. Er zijn drie mogelijkheden:

1. De conservatieve behandeling

Als de vernauwing niet ernstig is of als er al veel kleine bloedvaatjes zijn gevormd, kan de situatie vaak verbeteren met:

• looptraining
• bloedverdunnende medicijnen
• en een gezonde leefstijl (stoppen met roken, meer bewegen).

2. De endovasculaire behandeling (dotteren)

Soms wordt de vernauwing opgerekt met een klein ballonnetje in het bloedvat. Dit heet dotteren.

• Soms plaatst de arts een metalen buisje (stent) om het vat open te houden.
• De ingreep is meestal klein en snel. Soms kan het poliklinisch.
• Een bloeding op de prikplaats kan voorkomen, maar ernstige complicaties zijn zeldzaam.
• Het kan gebeuren dat het vat na verloop van tijd opnieuw vernauwt.

3. De operatieve behandeling

Bij een operatie maakt de chirurg de slagader schoon of wijder, of legt een omleiding aan.

• Soms gebruikt de chirurg hiervoor een vaatprothese (kunstvat) of een ader van jezelf.
• De keuze voor de operatie hangt af van de plaats en de ernst van de vernauwing.
• Na de operatie kun je tijdelijk worden verpleegd op de intensive care.

Mogelijke complicaties bij deze operaties

Elke operatie heeft risico’s. Bij operaties aan slagaders kunnen de volgende complicaties optreden:

• Wondinfectie, bloeding, trombose, longontsteking of blaasontsteking
• Hartinfarct of longembolie
• Verminderd gevoel rond het litteken
• Nabloeding of afsluiting van het geopereerde bloedvat of de vaatprothese

Om de kans op complicaties zo klein mogelijk te maken, word je vooraf uitgebreid onderzocht door de internist, cardioloog of longarts.

2. Het aneurysma

Een aneurysma is een plaats waar de slagader te wijd is geworden door een verzwakte vaatwand. Dit komt het vaakst voor in de grote lichaamsslagader (aorta) — meestal onder de aftakking naar de nieren en boven de splitsing naar de benen.

Een aneurysma is gevaarlijk, omdat:

• er een scheur in de wand kan ontstaan met een levensbedreigende bloeding;
• er een bloedstolsel of stukje vaatwand kan losschieten en een slagader verderop kan afsluiten (embolie).

Hoe groter het aneurysma, hoe groter het risico op scheuren.

De operatie

1. Endovasculaire operatie (via de lies)

Bij ongeveer een kwart van de patiënten kan de prothese via de lies worden geplaatst.

• Je blijft dan 3 tot 4 dagen in het ziekenhuis.

2. Buikoperatie

De meeste patiënten krijgen een operatie via de buik.

• Je blijft dan 7 tot 10 dagen in het ziekenhuis.
• Na de operatie ga je naar de intensive care en word je soms een nacht beademd.

Mogelijke complicaties

De risico’s zijn hetzelfde als bij andere vaatoperaties.
Bij mannen kan de operatie invloed hebben op de erectie of zaadlozing. Soms is dat tijdelijk, maar het kan ook blijvend zijn.

Weer thuis

Na de operatie merk je dat je lichaam tijd nodig heeft om te herstellen. Het kan weken tot maanden duren voor je je weer fit voelt.

Voor een goed herstel is het belangrijk om:

• niet te roken
• voldoende te bewegen
• op gewicht te blijven
• en je bloeddruk, bloedsuiker en cholesterol goed te laten controleren.

Meestal hoef je geen bloedverdunners te gebruiken na een aneurysma-operatie, maar je arts vertelt je wat in jouw geval nodig is.

Vragen

Als je na het lezen van deze folder nog vragen hebt van welke aard dan ook, aarzel dan niet deze te stellen aan je behandelend arts of verpleegkundige.

• polikliniek chirurgie: 0413 - 40 19 59, route 041 (tijdens kantooruren)

• Heb je buiten kantoortijden vragen of problemen, neem dan contact op met het centrale telefoonnummer van Bernhoven: 0413 - 40 40 40. Op grond van je vragen wordt beoordeeld welke actie verder nodig is.

Polikliniek vaatchirurgie is ook per mail te bereiken: poli.chirurgie@bernhoven.nl