Vasculaire dementie

Vasculaire dementie is na de ziekte van Alzheimer de tweede meest voorkomende vorm van dementie. Het ontstaat door problemen in de bloedvoorziening naar de hersenen, waardoor hersenweefsel beschadigt en afsterft.

De symptomen van vasculaire dementie

Vasculaire dementie begint meestal tussen de 65 en 75 jaar, maar kan ook op jongere leeftijd voorkomen. Mannen krijgen het iets vaker dan vrouwen. De klachten verschillen per persoon, afhankelijk van welk hersengebied beschadigd is. Veelvoorkomende symptomen zijn:

• Langzamer denken, spreken en handelen.
• Moeite met plannen, keuzes maken of problemen oplossen.
• Moeilijker concentreren en meerdere dingen tegelijk doen.
• Problemen met het geheugen, maar opvallend is dat het juiste antwoord vaak wel komt als je een hint geeft.
• De stem wordt vaak zachter.
• Moeite met het vinden van de juiste woorden, zoals plotseling niet kunnen bedenken wat een "vork" is. Het lijkt alsof de betekenis van sommige woorden ‘gewist’ is uit het geheugen.

Soms lichamelijke klachten

• Verstijfde spieren.
• Geen gevoel in bepaalde lichaamsdelen.
• Moeite met bewegen van bepaalde lichaamsdelen.
• In zeldzame gevallen kunnen ook epileptische aanvallen optreden.

Waar in de hersenen raakt vasculaire dementie het eerst?

Vasculaire dementie beschadigt vaak de verbindingen tussen zenuwcellen door slechte doorbloeding van de hersenen. Het hersengebied dat het eerst beschadigd is, bepaalt welke klachten iemand krijgt, zoals problemen met denken, bewegen of spreken.

Oorzaken van vasculaire dementie

Vasculaire dementie ontstaat wanneer er niet genoeg bloed naar de hersenen stroomt. Dit kan eenmalig of meerdere keren gebeuren. Oorzaken zijn onder andere:

• Langdurige hoge bloeddruk, hartritmestoornissen, en suikerziekte.

• Een of meerdere TIA's (transiënte ischemische aanvallen), waarbij een bloedvat in de hersenen tijdelijk afsluit.

• Een beroerte (herseninfarct of hersenbloeding), waarbij een deel van de hersenen plotseling geen bloed meer krijgt door een bloedpropje.

• Vernauwing van de kleine bloedvaten diep in de hersenen.

Vasculaire dementie kan ook samen met andere vormen van dementie optreden, zoals de ziekte van Alzheimer. Dit wordt ‘gemengde dementie’ genoemd.

Behandeling

Er is geen genezing voor vasculaire dementie, maar er zijn behandelingen die de klachten kunnen verlichten of verergering kunnen vertragen. Vaak hebben mensen met vasculaire dementie ook een hart- of vaatziekte die de klachten veroorzaakt. Het behandelen van deze aandoeningen kan helpen om verdere schade aan de hersenen te voorkomen. Soms kunnen medicijnen voor hartziekten de doorbloeding van de hersenen verbeteren. Ook kunnen medicijnen helpen om de bloeddruk te verlagen of de kans op een nieuwe beroerte te verkleinen.

Naast medicijnen kunnen de volgende maatregelen ook helpen:

• Stoppen met roken.
• Afvallen als er overgewicht is.
• Genoeg bewegen.
• Gezond eten.
• Minder of geen alcohol drinken.

Het verloop van vasculaire dementie

Vasculaire dementie heeft een onvoorspelbaar verloop. Soms gaat de ziekte snel achteruit na een beroerte of een reeks kleine beroertes (TIA's). Als er geen nieuwe beroertes komen, kan iemand een tijdlang stabiel blijven. In sommige gevallen kan het geheugen zelfs iets verbeteren als de lichamelijke gezondheid verbetert, bijvoorbeeld door de behandeling van hoge bloeddruk.

Begeleiding en ondersteuning

Een casemanager dementie kan u en uw naasten helpen met begeleiding en ondersteuning thuis. De casemanager geeft informatie, adviezen en voorlichting over de diagnose en weet welke zorgvoorzieningen beschikbaar zijn. Ze stemmen af wat uw wensen en behoeften zijn via regelmatige huisbezoeken.

Het is ook belangrijk om actief te blijven, sociaal contact te onderhouden en de dingen te blijven doen die goed gaan en waar u van geniet.

Erfelijkheid

Een chronisch hoge bloeddruk en aderverkalking vergroten de kans op vasculaire dementie. Sommige hart- en vaatziekten kunnen een erfelijke oorzaak hebben, wat de kans op vasculaire dementie vergroot.

Meer lezen en tips?

Wilt u meer lezen over dementie en tips bij het omgaan van de ziekte? Kijk op www.alzheimer-nederland.nl of www.dementie.nl

Heeft u nog vragen?

Als u vragen heeft na het lezen van deze folder, neem dan gerust contact op met de polikliniek geriatrie. Wij zijn telefonisch bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 8.00 uur t/m 16.30 uur via telefoonnummer 0413 - 40 19 84.