Voedingsadvies bij een colostoma

Je hebt onlangs een operatie ondergaan waarbij een colostoma (kunstmatige darmuitgang) is aangelegd. Door deze ingreep is er in je spijsverteringskanaal het een en ander veranderd.

Wat is een colostoma?

Een colostoma is een kunstmatige uitgang op je dikke darm. Dit is nodig als een deel van je darm is verwijderd of niet meer werkt. Via het stoma verlaat de ontlasting je lichaam.

Hoe werkt de spijsvertering?

Als je eet, kauw je het eten en mengt het met speeksel. In je slokdarm en maag wordt het verder gekneed en gemengd met sappen. In de dunne darm komen de voedingsstoffen in je bloed. Wat je lichaam niet nodig heeft, gaat naar de dikke darm. Daar wordt de ontlasting ingedikt.

Moet je een speciaal dieet volgen?

Na het aanleggen van een colostoma hoef je geen speciaal dieet te volgen. Het is wel belangrijk dat je zo snel mogelijk weer normaal eet.

Wat je eet kan invloed hebben op:

• hoe stevig je ontlasting is
• hoeveel lucht (gas) er ontstaat
• hoe je ontlasting ruikt
• de kleur van je ontlasting

Eet- en drinkadviezen

Eet rustig en kauw goed

• Snijd eten klein.
• Kauw goed.
• Eet rustig om verstopping te voorkomen.

Eet en drink regelmatig

• Eet 6 kleine maaltijden per dag in plaats van 3 grote.
• Sla geen maaltijden over.

Drink genoeg

• Drink 1,5 tot 2 liter vocht per dag.
• Dit is ongeveer 12 tot 16 kopjes.
• Drink ook soep, yoghurt of vla.
• Plas je weinig of is je plas donker? Drink dan meer.

Eet genoeg vezels

• Vezels maken je ontlasting stevig.
• Vezels zitten in volkorenbrood, groente, fruit, rauwkost, aardappelen, peulvruchten en zilvervliesrijst.
• Begin rustig met vezelrijke producten, zodat je darmen kunnen wennen.

Gas, geur en kleur van de ontlasting

Welke producten zorgen voor gas?

Sommige producten maken extra lucht in je darmen. Dit kan gas in je stomazakje geven. Dit zijn bijvoorbeeld:

• koolsoorten (rode kool, witte kool, spruitjes)
• prei
• uien en knoflook
• paprika
• peulvruchten (witte bonen, bruine bonen, linzen, erwten)
• koolzuurhoudende dranken en bier

Rustig eten en goed kauwen helpt om minder lucht in te slikken. Let ook op bij kauwgom, praten tijdens het eten, roken of een slecht passend gebit.

Welke producten geven geur?

Sterke geur komt door:

• koolsoorten, vooral als je ze lang kookt
• prei, uien en knoflook
• peulvruchten
• vis en eieren
• vitamine B-tabletten

Een glaasje karnemelk of yoghurt kan helpen om geuren te verminderen.

Welke producten kleuren de ontlasting?

De kleur verandert door:

• bladgroente (spinazie, boerenkool, andijvie): donkergroen of zwart
• bieten: rood
• ijzerpillen: zwart

Verstopping voorkomen

Sommige producten kunnen het stoma verstoppen. Wees voorzichtig met:

• asperges, bleekselderij, champignons, maïs, zuurkool
• grove rauwkost (knolselderij, wortel)
• draderige sperziebonen en snijbonen
• taugé, peulvruchten
• taai vlees, noten, zaden, pitten
• citrusfruit (sap mag wel)
• verse ananas, druiven, gedroogd fruit (dadels, vijgen, rozijnen)
• kokos, popcorn, amandelspijs

Heb je verstopping? Je merkt dit aan misselijkheid, buikpijn of geen productie. Bel dan meteen je stomaverpleegkundige of arts.

Wat doe je bij dunne ontlasting?

• Eet langzaam en kauw goed.
• Eet kleine maaltijden verspreid over de dag.
• Drink ongeveer 2,5 liter per dag. Drink ook bouillon of soep.
• Wees matig met suiker, melk en vet.
• Gebruik geen scherpe kruiden, koffie, alcohol en prik.
• Let op goede hygiëne.
• Bij warm weer, veel zweten of braken: drink extra om zout en vocht aan te vullen.

Op vakantie

Ga je naar een warm land? Let extra op hygiëne:

• Drink geen ongekookt kraanwater.
• Eet geen ijsblokjes, rauw vlees, rauwe vis, rauwe groente of ongeschild fruit.

Neem mee:

• bouillontabletten of zouttabletten
• ORS (oplossing tegen uitdroging)
• biscuits of crackers

Houd je gewicht stabiel

Probeer op hetzelfde gewicht te blijven. Grote schommelingen kunnen problemen geven met je stoma en de verzorging.

Meer informatie

Voedingscentrum
Postbus 85700
2508 CK Den Haag
www.voedingscentrum.nl

Stomavereniging
Randhoeve 221
3995 GA Houten
Telefoon: 030 - 634 39 10
info@stomavereniging.nl
www.stomavereniging.nl